Veel bereikt in Bosnië!
Lieve medereizigers,
Vanochtend kregen we bericht van het bijkantoor in Kroatië over de laatste ontwikkelingen van de speciale predikingsactie. Alle cijfers zijn opgeteld en er is zoveel bereikt! In totaal zijn er ruim 89.000 personen thuis getroffen in deze 6 weken. Ruim 5500 personen hebben een huisbijbelstudie aanvaard. Als je dan bedenkt dat er maar 1150 verkondigers in Bosnië zijn......betekent dit dat gemiddeld elke verkondiger na 6 weken activiteit, er 5 bijbelstudies bij gaat krijgen. Deze studies liggen niet 2 km van je huis, maar vaak op 30 tot 50 km afstand. Elke 2 personen die thuis werden getroffen, nam 1 persoon een publicatie. Eén op de 7 personen, stelde een nabezoek op prijs. Eén op de 9 personen wilde een filmpje zien en 1 op de 16 personen heeft een bijbelstudie geaccepteerd. Stel je eens voor dat je morgenochtend in de dienst uittrekt in ons eigen gebied in Nederland. We treffen 16 personen thuis. Dan hebben we 8 publicaties verspreid, 2 nabezoeken die we hebben thuis getroffen van een vorige keer, bijna 2 personen die een filmpje hebben bekeken en 1 persoon die een bijbelstudie heeft geaccepteerd. Dit elke keer dat we in de dienst gaan! Dan gaat de velddienst op een andere manier moeite kosten. Hoe ga je alle belangstelling behartigen? Gelukkig is het Jehovah die het wasdom geeft en hoeven wij ons alleen maar aan te bieden als bruikbare gereedschappen in Jehovah's handen. We hebben in ieder geval gezien dat het Jehovah's wil was dat er geoogst moest worden in Bosnië. De velden waren -en zijn nog steeds - wit om geoogst te worden. Jehovah heeft de actie enorm gezegend op een manier die niemand had durven verwachten. Dus zoek je een echte uitdaging en ben je in de omstandigheid? Leer de taal, ga emigreren naar Bosnië en laat je onderdompelen in het werk wat gedaan moet worden. Jehovah's hand zal niet te kort zijn!
Laatste rit naar huis....
Lieve medereizigers,
We zijn vandaag veilig aangekomen thuis en herenigd met onze kinderen. We hebben een relaxte slotrit gehad van 6 uur rijden en 2 pauzes er tussen. Het ontbijt zat bij de overnachting in en was op zijn Duits best. De lunch konden we gebruiken van wat over was. Nu kunnen we thuis de verhalen vertellen en zelf onze reis gaan verwerken, naast de dagelijkse bezigheden. Mochten we nog de resultaten doorgestuurd krijgen over de speciale predikingsactie, dan zal ik deze in een laatste blog beschrijven. Rest mij jullie heel hartelijk te danken voor jullie trouwe lezen van onze reisverhalen. We hebben het heel erg leuk en aanmoedigend gevonden om jullie medeleven en reacties te lezen op onze verhalen en foto's. Heel erg bedankt hiervoor. We hopen dat jullie net zo veel plezier hebben gehad, als wij.
Lieve medereizigers, veel succes met jullie eigen reis. Zorg dat jullie deze reis zo maken, dat het een reisblog waard is.
Lieve groetjes, Patrick en Inge Kromhout.
15e dag - het begin van de terugreis
Lieve medereizigers,
Vanmorgen vroeg gaat om 6 uur de wekker en staan we op, maken ons klaar en stoppen de laatste dingen in de auto. Klaar om te gaan ontbijten. De hostess heeft heel erg haar best gedaan om wat lekkere dingen neer te zetten. Toch kan het mij niet zo bekoren. Na een paar pogingen om wat vloeibaars naar binnen te werken, ben ik maar gestopt. De hostess zou ook lunchpakket maken. Die waren een stuk beter! 2 boterhammen met een soort rookworst ertussen. Een bruin minibrood met kaas, netjes in folie. Nog 2 losse witte boterhammen, bisquitjes, tomaat, halve komkommer en een ei. Pakje sap, kaasje, kartonnetje, mes, vork en servet en een yoghurt. Dit is een lunch per persoon, maar morgen eten we er ook nog van. We hebben een rit van ruim 900 km voor de boeg. We maken een kleine omweg van een uur. Hierdoor hoeven we niet de tolweg in Kroatië te gebruiken, en zien we de Adriatische zee ook nog, omdat we de kust route nemen. We rijden vandaag in Kroatië, Slovenië, Oostenrijk en Duitsland. Om 20.20 uur stonden we voor ons huisje en daarna hebben we nog in het dorpscafé wat gegeten. Morgen wilde onze nieuwe hostess niet vóór 8 uur het ontbijt serveren, dus we gaan een uurtje later weg. We ruiken onze stal al en beginnen ook onze kinderen al weer te missen. Morgen eten we als grote familie met elkaar in ons stam restaurant in IJsselstein. Daar ziet iedereen al naar uit. Nu eerst lekker slapen.....
14e dag - Plitvice
Lieve medereizigers,
We moesten deze ochtend om 6 uur uit de veren. Het was al vroeg feest in dvije palmen, de guesthouse waar wij sliepen! We hadden achterin de gang een aparte badkamer met een beroerd slot. Ik kreeg
de badkamer met moeite open, maar werd daarna door andere zaken afgeleid. Vervolgens dook mijn vader in de badkamer en kreeg de deur nooit meer open. Het probleem is dat mijn vader erg doof is en
niet hoort wat een kabaal hij maakt om de deur open te krijgen. Het leek alsof mijn vader onwel raakte en niet meer zelfstandig de deur open kreeg. Contact maken lukt ook niet, want mijn vader
maakte zelf zoveel geluid, dat hij ons geroep of geklop niet kon onderscheiden. Ook mijn aanwijzingen kwamen niet binnen. Uiteindelijk duidelijk gekregen, dat hij de sleutel onder de deur moest
schuiven. Met een beetje duw en trekwerk, kon ik de sleutel pakken en de deur van de andere kant openen. Vervolgens stond er een rit van ongeveer 2,5 uur op het programma. Heel apart hoe het weer
soms veranderde. Het was al aardig zonnig en warm, toen we een tunnel van een aantal km in reden. In de tunnel werd het zelfs 20 graden . Toen we de tunnel uittreden was alles mistig, bewolkt en 9
graden, wat later nba a r 6 graden afkoelde. Pas 10 km vóór Plitvice begon het zonnetje gelukkig te schijnen! Wat een mooi gebied is dat! De bossen hebben prachtige herfst tinten! Het water kleurt
turquoise en de watervallen blijven hun werk maar doen. Wat een prachtige afsluiting van ons uitstapje in het buitenland. Pa begon op een gegeven moment ruzie te zoeken met een wesp. Hij wilde het
arme dier een rechtse verkopen, maar sloeg hierbij zijn eigen bril in het water! Het bleek geen duikbril te zijn. Gelukkig was het water helder, kon Inge zich van haar beste kant laten zien en
viste de bril uit het water. Het was niet heel diep, zoals op veel plekken dat wel is. Mijn vader had een gelukkige dag. Na plitvice zijn we naar ons nieuwe huisje gegaan. Wat een leuk optrekje op
13 minuten rijden in prachtige natuur! Even bijkomen en dan ergens een restaurant opzoeken. Over 1 restaurant doet iedereen een aanbeveling. Velen zeggen dat het het beste restaurant in de omgeving
is. Dat laatste weten we niet, wel dat het de moeite waard is. We hebben met zijn allen de mixed grill genomen voor 2 personen. Om je vingers erbij af te likken, zo lekker! Nu vroeg naar bed, want
morgen moeten we om 6 uur op en hebben een goede 900 km voor de boeg om halverwege Duitsland te komen.
13e dag - Sarajevo-Mostar
Lieve medereizigers,
Vandaag hebben we een drukke dag voor de boeg. Om 6 uur gaat de wekker, mogen we ons klaarmaken, pakken de auto in en nemen afscheid van onze hostess. We hebben dit helemaal in het servokroatisch
gedaan en je merkte dat het kwartje echt gevallen was mbt de taal. Ook had ze de brochure al helemaal doorgelezen en hoopte ze dat iedereen zou gaan toepassen wat daarin stond, dan zou de wereld
heel anders zijn. Zelf was ze echter druk met werk...
Na een hartelijk afscheid, zijn we de route naar Mostar gaan nemen. Weg uit die drukke, veeleisende, stinkstad, waar veel mensen trachten een leven op te bouwen en het een beetje leuk te gaan
hebben. Met weemoed laten we de mensen achter die ons zo dierbaar zijn geworden door wat we allemaal met ze hebben meegemaakt. Aan de andere kant snakken we naar een mooi stukje natuur, rust en
gezelligheid. Onze gebeden zijn wederom verhoord. De route die ik had uitgedacht, was mede op basis van wat anderen hebben gezegd over het reizen. Dit is niet de kortste route, maar echt de moeite
waard. Je rijdt eerst een stukje snelweg over vanaf Sarajevo, daarna is het een soort autoweg, waar je rond de 50 à 60 mag rijden. Maar nogmaals, wat is het er prachtig. Ik hoop nog wat foto's te
plaatsen, maar net als gisteren, lukt dit heel moeilijk via de WiFi op de kamer. Wat in het vat zit....., verzuurt niet. Bij Mostar aangekomen, verandert direct de natuur in een deel wat naar mijn
smaak minder mooi is. We besluiten om eerst naar het dorpje Blagaj te rijden, een kwartier van Mostar. Hier staat een middeleeuws Turks gebedshuis. Nu is dit huis wel leuk om te zien, maar vele
malen mooier is de natuur op de plaats waar dit gebedshuisje staat! Jehovah weet echt wat mooi is. Na dit uitstapje is het tussen de middag en besluiten we te gaan lunchen in Mostar. Daarna lopen
we door het oude dorp en struinen de leuke dingen af. We hebben dus nu al mooie natuur gezien, hebben een gezellige tijd, en ademen weer rust uit. Na een vroeg diner is het tijd voor een rit die op
papier 2,5 uur duurt naar Bilnice, een dorpje voorbij Split aan de Adriatische zee. We rijden de grens met Bosnië over, als het al donker geworden is. We hebben een verkeerde afslag genomen, maar
dat hinderde niet, we snijden zelfs een stukje af??, of niet? Nee, in Nederland denken we in het verkeer altijd 2 dimensionaal. Die hele hoge bergpas die we in het donker nu moeten oversteken, kost
een uurtje extra....
De grenspost bij Bosnië gaf geen probleem. Even Bosnisch gedag zeggen...en we konden verder. De Kroatische kant heeft 2 hokjes achter elkaar. Ik zie alleen in het laatste hokje iemand zitten en
geef dus wat gas bij. Ik rij de man haast voorbij, zie zijn verschrikte en verontwaardigde ogen en denk direct: oei, dit gaat niet goed. Ik rem en bied mijn excuses aan in mijn beste kroatisch. Hij
bekijkt de documenten en begint geloof ik, een discussie te voeren met zijn collega of een id kaart wel of niet een geldig document is. Oh nee, dat wil ik er nu ook niet nog een keer erbij hebben.
We lopen al een uur achter op schema! Rij maar door. Dat deed ik maar, voordat hij zich zou gaan bedenken. Het 2e poortje...voor de zekerheid stop ik hier ook maar....of ik iets aan te geven heb?
Nee hoor. Doorrijden dan. Hiermee zijn we in ieder geval in Kroatië. Een kwartier later zie ik een rood lampje bij de weg zwaaien...politie en aan de kant. Zou de douanebeambten zich hebben
bedacht? Ik doe mijn raampje open en was net op tijd om het verbaasde gezicht van de agent te zien toen hij naar mijn kenteken staarde. Ik geef een hartelijke begroeting in zijn eigen taal. Wat
moet hij daar nu weer mee? Hij kijkt wel 3 keer naar binnen en ziet in het donker alleen 4 hagelwitte gebitten van het glimlachen van ons. Rij maar door, zei hij kortaf. We vervolgen ons weg en
komen om kwart over 9 in de avond aan. We hebben nu een mooi appartement waar we de nacht kunnen doorbrengen en morgen rijden we vroeg naar Plitvice. Daar gaan we genieten van een prachtige natuur
en kunnen we Jehovah danken voor zijn prachtige schepping. Welterusten voor nu en tot de volgende belevenissen.
Geschiedenis snuiven
Lieve medereizigers,
Vanochtend mochten we vroeg opstaan, omdat we onze resultaten van onze velddienstactie moesten overdragen. We moesten dus vóór half negen in de zaal zijn. De aantallen van deze week waren zo opgeschreven, maar de overdracht van onze gebiedjes, was nog een hele administratie! Eerst de afwezigen opschrijven die nog openstaan. Dan de adressen met verspreidingen en het verhaal erbij. De studies, etc. Dan hebben wij ons stukje afgerond en is de gemeente Sarajevo-noord verder verantwoordelijk.
Thuis aangekomen even rustig met mijn ouders gegeten en gedronken en de plannen voor vandaag besproken. We besluiten toch 104 jaar terug in de tijd te gaan. Om dit goed te begrijpen, moeten we nog iets eerder terug naar 1900. De tijd dat Oostenrijk en Hongarije nog 1 land was. Daarnaast was Bosnië door Oostenrijk-hongarije bezet, tegen de zin van Servië. Franz Ferdinand van Oostenrijk, de troonopvolger, wilde trouwen met Sophie Chotek, een gravin die lager in de adelstand stond. Dit lag niet goed in de aristocratie, maar beiden zijn toch op 1 juli 1900 getrouwd. Dit had echter wel consequenties.... Sophie kreeg geen titel van koningin en mocht derhalve bij officiële of speciale gelegenheden, niet naast haar man zitten, ook niet op hun trouwdag. Daar hadden beiden iets op gevonden. Bosnië maakte onderdeel uit van het gebied, maar de regels golden niet in Bosnië. Franz Ferdinand en Sophie besloten daarom hun 14 jarig huwelijk in Sarajevo te vieren. Ze bedachten redenen om rond die tijd in Sarajevo te zijn. Nu was Franz Ferdinand niet zo populair bij de Bosnische bevolking. Drie jonge mannen beraamden een aanslag op Franz Ferdinand en Sophie. Twee pogingen mislukten en de derde man, Princip, ging gedesillusioneerd naar een soort café. Plotseling zag hij de auto van Franz Ferdinand en Sophie aan komen rijden. De chauffeur had een afslag gemist en wilde bij het bruggetje van het café terugkeren. Princip bedacht zich geen moment en schoot beiden dood. In dat cafeetje zit nu een klein museum. Hoe diverse landen stelling tegen elkaar inn samen, moeten jullie zelf maar lezen. Dit blog wordt anders veel te groot. Kleine hint: vroeger moesten we met geschiedenis over de triple entente leren... Hun 14e trouwdag hebben Franz Ferdinand en Sophie nooit kunnen vieren.
Hierna hebben we de bazaar nog even bekeken en ons voorbereid op onze trip naar Blagaj en Mostar. Lekker gegeten bij slatko i slano. Morgen gaan we nieuwe delen van Bosnië zien en 5 uur rijden richting huis. Welterusten voor nu.
11e dag- bekijken van de stad
Lieve medereizigers,
Vandaag begon de dag gelukkig al weer wat lekkerder voor mij. We zaten aan het ontbijt toen de deurbel ging.... Het was de hostess met schone handdoeken. Ze vroeg mij waarom ik servokroatisch was gaan spreken. Schijnbaar heeft ze er afgelopen week over nagedacht, want op mijn servokroatische spraak, kreeg ik altijd Engels terug. We raakten aan de praat en Inge kwam er ook bij staan. Ze kenden ons als Jehovah's Getuigen, want die hadden eerder hier ook al eens geslapen voor één of andere vergadering. Ze stond open voor allerlei religies en probeerde daar meer over te weten. Daar ruiken we weer een gelegenheid aankomen en maakten van de gelegenheid gebruik om de goede nieuws brochure en een traktaat aan te bieden. Die wilde ze graag hebben. Wat een heerlijk begin van de dag. Ik voel me al weer meer in staat iets te gaan doen en we besluiten om de berg af te lopen naar de Avaz toren.
Dit is de hoogste wolkenkrabber in Sarajevo en heeft op de 36e verdieping een uitkijkpunt buiten. Dan zit er nog een reclame zuil en antenne boven. Het hoogste punt zit op 172 meter hoog. De toren heeft een futuristische uitstraling en is 10 jaar oud. Als je de toren binnenloopt, kan je gelukkig met de lift naar de 35e verdieping. Dit gaat echt snel en je oren klappen ervan. Op de 35e verdieping zit een koffiebar waar je ook broodjes kan eten. Aangezien de meesten roken, is het een stinkhol binnen. Gouw omgerekend een euro in het poortje gooien om naar de 36e via de trap te lopen! Lekker buiten boven de smog van de stad. Een heerlijk uitzicht over de stad. We hebben een goed uitzicht op het centraal station van de hoofdstad. 6 sporen breed en nauwelijks treinen die rijden. Er lopen meer mensen over het spoor hun route af te snijden, dan dat er mensen op het perron staan. Niet te geloven wat er daar allemaal gebeurt. Nog zo iets: de toren is van glas aan de buitenkant. We hebben al de hele week in de middag vol verbazing staan kijken hoe dat glas gereinigd wordt, net als vandaag. Van bovenaf worden er kabels of touwen naar beneden gegooid en gaat 1 man abseilend naar beneden aan dat touw met een soort luiwagen en waterslang. Ongelooflijk, echt 1 persoon, niet een bakje. De man heeft wel een helm op. Schijnbaar is dat verplicht. Tegen vliegende vogels? Schijtende beesten? Of een mogelijk afbreken van het touw, als je het geluk hebt, dat je op 6 meter hoog bent? Ik weet het niet. Kijk de foto's maar na.
Inmiddels is het tussen de middag en ook ik krijg trek. Joepie, daar gaan we gebruik van maken. Mijn ouders weten inmiddels een heerlijk tentje te vinden en dat is net op tijd, want ik voel me zo slap als een vaatdoek in die hitte. Ik neem een ciabatta met zalm, och wat is die lekker zeg! Mocht er nog water in mijn dikke darm zitten, dan voelt die zalm zich als een vis in het water. Hier knap ik echt van op en begin weer wat praatjes te krijgen. We doen nog wat boodschappen, verbazen ons over dingen die in ons kikkerlandje nooit zouden worden toegelaten en ik sluit af met de overdracht van onze velddienst resultaten. Morgen gaan we de gebieden met afwezigen, nabezoeken en studies afgeven. Donderdag ochtend beginnen we dan langzaam aan de thuisreis met enkele toeristische hoogtepunten op ons weg als vooruitzicht. Eindbestemming wordt in ieder geval Baarn, Nizozemska op zondagmiddag. Geniet van de foto's. Liefs van deze familie.
10e dag - rust
Lieve medereizigers,
Het is nog niet lekker met me en kan daarom niet mee in de velddienst. We zijn nog wel naar de actie gereden om onze resultaten van afgelopen week door te geven en ons netjes af te melden. De broeders zijn superlief en vroegen direct of ze k konden helpen om aan medicatie of iets dergelijks te komen, maar dat is niet nodig. De leiding vond dat ik morgen ook niet moest komen. Nou lekker dan! Daar gaat mijn voer voor het schrijven van deze bloggen. Maar goed, soms is het goed om naar wijze raad te luisteren. Dan lopen we terug naar de auto, balen van de situatie. Dan merk je toch dat je onbewust veel dingen overneemt en leert. We hadden de auto geparkeerd bij een hippe nachtclub waar veel vertier is. Buiten zit er in zo'n klein hokje een portier die moet letten op de orde, etc. Uit de auto haalde ik direct de goed nieuws brochure te voorschijn. We hadden de man al een paar keer vriendelijk gedag geze GGD en nu was het tijd voor wat informeel getuigenis. Een hele vriendelijke man die de brochure graag wilde hebben. Hebben we vandaag toch nog iets gedaan. Thuis aangekomen blijft er niets anders over dan je rust nemen en alle indrukken verwerken. Ik merkte vannacht dat ik de halve nacht bezig ben geweest in mijn slaap met vertalen. Niet normaal meer! Dit doet me denken aan 20 jaar geleden, toen ik nog maar 6 weken in het servokroatische veld zat. Ik kon nog maar 6 woorden, maar droomde hele verhalen in het servokroatisch! Gelukkig zijn we niet de enigen. Alle Nederlanders zijn bekaf, kunnen niet dag in, dag uit in de dienst, of zijn een keer ziek geworden. Alle Nederlanders spreken verder volledig servokroatisch, behalve wij. We hoeven ons dus echt niet schuldig te voelen. Toch merk je dat je dit stiekem soms wel doet en je jezelf even weer op de plaats moet zetten. Het is echt ongelooflijk wat hier momenteel aan het gebeuren is. Vandaag kwamen de nieuwste resultaten binnen na 5 weken speciale actie. Ik zet een screenshot bij de foto's neer. Het komt er op neer dat gemiddeld elke verkondiger, 4 bijbelstudies erbij gaat krijgen om te behartigen! Vaak kilometers ver weg van huis. Ik heb een plaatselijke ouderling en kringopziener gevraagd wat het plan is, na de speciale predikingsactie. Het komt er hier op neer...: er is geen plan! Dit succes heeft niemand zien aankomen. Op dit moment neemt in Bosnië 1 persoon op de 18 deuren die we thuis treffen, een bijbelstudie. Probeer je dit eens voor te stellen in Nederland. Je gaat een ochtend de dienst in en samen met je velddienst partner tref je 18 personen thuis: 1 bijbelstudie opgericht en dat elke kee rf dat je gaat. Je zou bijna niet meer van huis tot huis durven. Ik heb 2 gebiedjes gekregen, maar weet nou al dat ze nooit af gaan komen. Tegelijk weet ik ook dat in dat gebied al 8 jaar niet gepredikt is. Gezien het succes in Bosnië zal de komende 8 jaar ook in die gebieden niet gepredikt KUNNEN worden. Met welk gevoel gaan we over een paar dagen richting huis? Het is dubbel, net als alles in Bosnië dubbel is. We moeten het aan Jehovah overlaten. We zijn slechts werktuigen in zijn handen en we kunnen ons alleen maar bereidqqwqillig opstellen. Gezien het feit hoe we ons voelen, hebben we dit zeker gedaan en waarschijnlijk te veel. Jehovah gaat ook hier een oplossing voor zoeken, daar ben ik van overtuigd. We gaan kijken wat morgen gaat brengen. Lieve groet uit het Bosnische Sarajevo!